NIIT Việt Nam
Đau dạ dày là bệnh đường tiêu hóa phổ biến, nguyên nhân chính thường do chế độ ăn uống sinh hoạt thiếu khoa học và do vi khuẩn HP. Để hiểu rõ hơn về căn bệnh này như nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, cách điều trị, bệnh có nguy hiểm không… hãy tham khảo bài viết dưới đây nhé!
Đau dạ dày là bệnh gì?
Dạ dày nằm ở vị trí giữa hai bộ phận thực quản và tá tràng. Bộ phận tiêu hóa này có kích thước lớn và đóng vai trò quan trọng, là nơi chứa và thực hiện tiêu hóa thức ăn nuôi dưỡng cơ thể.
Bệnh đau dạ dày xuất hiện khi niêm mạc dạ dày tổn thương do vi khuẩn Hp hoặc những tác nhân có hại khác gây ra. Đau dạ dày tiến triển qua hai giai đoạn:
- Cấp tính: Cơn đau bất chợt “hỏi thăm” người bệnh khi bị căng thẳng, áp lực kéo dài, nhiễm khuẩn hoặc bị một số bệnh cấp tính khác.
- Mãn tính: Ở giai đoạn cấp chủ quan không hoặc điều trị nhưng sai cách, bệnh sẽ tiến triển nặng hơn chuyển sang mãn tính. Hoặc cũng có thể là do bệnh mãn tính nào đó gây ra. Khi bệnh ở giai đoạn mãn tính, việc điều trị đau dạ dày trở nên khó khăn hơn.
Đau dạ dày đau bên nào?
Vị trí đau dạ dày hay đau dạ dày ở bên nào là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Thông thường những cơn đau dạ dày sẽ xuất hiện ở quanh rốn rồi lan dần sang bên bụng phải. Các cơn đau nhức âm ỉ hoặc quặn thắt theo từng cơn, gây khó chịu cho người bệnh.
Các vị trí đau dạ dày gồm có:
- Đau thượng vị: Vùng bụng ở dưới xương ức và phía bên trên rốn. Các cơn đau nhức âm ỉ, đầy bụng, căng tức vô cùng khó chịu, lan nhanh chóng sang các vị trí lân cận, điển hình là vùng ngực, lưng.
- Đau ở bụng giữa: Kèm theo các cơn đau nhức là tình trạng ợ chua, chướng bụng, tức bụng khó chịu, ăn không tiêu hoặc khó tiêu.
- Đau ở vùng bụng phía trên bên trái: Mỗi khi đói, các cơn đau bụng quặn thành từng cơn hoặc âm ỉ ở vùng bụng bên trái.
Cơn đau dạ dày kéo dài bao lâu?
Thời gian kéo dài của từng cơn đau dạ dày sẽ tùy thuộc vào bệnh đang ở giai đoạn nào, nặng hay nhẹ. Có người bị đau âm ỉ hoặc dữ dội trong một vài tiếng, có người bị đau âm ỉ cả ngày.
Các cơn đau dạ dày xuất hiện có tình chu kỳ. Thông thường, chúng sẽ hỏi thăm người bệnh khi bị đói bụng, ăn quá no, ăn uống nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng hoặc uống nhiều bia rượu…
Nguyên nhân đau dạ dày
Có nhiều nguyên nhân gây ra căn bệnh này, trong đó do:
Ăn uống, sinh hoạt thiếu khoa học
- Giờ giấc ăn uống thất thường
- Nhai thức ăn không kỹ, ăn quá nhanh
- Hút thuốc lá
- Uống cà phê, bia rượu thường xuyên
Các thói quen chế độ ăn uống, sinh hoạt này diễn ra trong thời gian dài có thể làm cho niêm mạc dạ dày bị kích thích, tổn thương. Dần dần tình trạng này trở nên nghiêm trong hơn, dạ dày bị loét, chảy máu, thậm chí bị thủng.
Vi khuẩn HP
Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) là một trong những nguyên nhân gây đau dạ dày hàng đầu. Loại vi khuẩn này sinh sống ở lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày. Lâu ngày, chúng làm suy yếu đi lớp nhầy này, tiết ra độc tố làm cho tế bào ở dưới lớp nhầy bị tổn thương, đồng thời kích thích dạ dày tiết ra nhiều dịch vị, axit hơn. Chính điều này làm cho niêm mạc dạ dày bị ăn mòn, gây đau dạ dày.
Stress, căng thẳng, áp lực kéo dài
Đã có nhiều nghiên cứu chứng minh, bệnh dạ dày, trong đó có đau dạ dày thường có mối liên hệ mật thiết với tinh thần, tâm trọng. Khi bị căng thẳng, áp lực trong một thời gian dài sẽ dẫn đến tình trạng hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dễ gây đau dạ dày.
Một số loại thuốc đang sử dụng
Một số loại thuốc đang sử dụng có thể gây tác dụng phụ bào mòn niêm mạc dạ dày. Nếu như lạm dụng, dùng trong một thời gian dài thì niêm mạc dạ dày sẽ bị tổn thương, dần dần gây đau dạ dày. Chẳng hạn như nhóm thuốc chống viêm không steroid (aspirin, ibuprofen, phenylbutazone, indomethacin…), thuốc nội tiết chứa corticosteroid…
Triệu chứng đau dạ dày
Các dấu hiệu triệu chứng điển hình của căn bệnh đau dạ dày như:
Đau thượng vị
Đau dữ dội hoặc âm ỉ, xuất hiện khi bị đói hoặc ăn quá no ở giai đoạn đầu. Sau đó, cơn đau xuất hiện nhiều hơn kể cả khi không bị đói hoặc quá no.
Ợ nóng, ợ chua
Dạ dày bị tổn thương khiến cho chức năng của dạ dày bị rối loạn. Điều này khiến cho quá trình tiêu hóa thức ăn bị ảnh hưởng xấu, tốc độ diễn ra chậm hơn khiến cho thức ăn đưa vào cơ thể không kịp tiêu hóa, lên men, sản sinh ra nhiều hơi. Từ đó gây ra tình trạng ợ nóng, ợ hơi và ợ chua.
Đầy hơi, đầy bụng, khó tiêu
Ở mức độ nhẹ, đau dạ dày thường có các triệu chứng biểu hiện như đầy hơi, khó tiêu, cảm giác chướng bụng, ăn không tiêu. Do đó, cần chú ý đến các biểu hiện của cơ thể để phát hiện được bệnh sớm.
Buồn nôn, nôn
Những người bị đau dạ dày có thể có cảm giác muốn nôn ói và nôn. Nguyên nhân là do chức năng của dạ dày bị ảnh hưởng, thức ăn chưa được tiêu hóa, lên men và bị đẩy ngược lên thực quản, lên miệng.
Người mệt mỏi, chán ăn
Dạ dày bị tổn thương làm cho cả hệ tiêu hóa hoạt động không được trơn tru, kém đi gây ra tình trạng chướng bụng, đầy hơi, ăn không tiêu, cảm giác ăn không ngon miệng. Điều này làm cho người bệnh chán ăn (biếng ăn), suy nhược cơ thể gây mệt mỏi, giảm cân.
Nôn ra máu
Triệu chứng đau dạ dày này cảnh báo bệnh đang ở mức độ cực kỳ nghiêm trọng, đã xảy ra biến chứng nguy hiểm. Bên cạnh đó, quan sát phân sẽ thấy có màu đen. Lúc này, cần phải đến bệnh viện thăm khám, điều trị càng sớm càng tốt.
Đau dạ dày có nguy hiểm không?
Các chuyên gia tiêu hóa hàng đầu cho biết, đau dạ dày có nguy hiểm không phụ thuộc vào tình trạng bệnh và phương pháp điều trị. Nếu như bệnh được phát hiện sớm và có biện pháp điều trị đúng kịp thời, thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt phù hợp thì bệnh không nguy hiểm, có thể dễ dàng kiểm soát được.
Ngược lại, nếu chủ quan để bệnh tiến triển nặng thì sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe của người bệnh. Các cơn đau nhức âm ỉ hoăc dữ dội thường xuyên hỏi thăm gây chán ăn, mất ngủ, rối loạn tiêu hóa, công việc bị ảnh hưởng… Nguy hiểm hơn, nếu như không được điều trị thì sẽ gây ra biến chứng khôn lường. Các biến chứng đau dạ dày có thể xảy ra như:
- Chảy máu dạ dày, xuất huyết đường tiêu hóa: Có các triệu chứng nôn khạc ra máu, máu có lẫn trong phân, cơ thể bị suy nhược, chóng mặt, buồn nôn…
- Thủng dạ dày: Các cơn đau dữ dội, xuất hiện bất ngờ. Nếu không được cấp cứu kịp thời có thể gây tử vong ở người bệnh.
- Ung thư dạ dày: Chán ăn, người mệt mỏi, buồn nôn, nôn, đau âm ỉ hoặc dữ dội, tần suất thường xuyên, giảm cân nhanh… đe dọa tính mạng người bệnh.
Chẩn đoán đau dạ dày
Khi có các dấu hiệu biểu hiện của căn bệnh đau dạ dày, tốt nhất nên đến bệnh viện uy tín thăm khám. Bác sĩ sẽ kiểm tra, tiến hành thăm khám để xác định được chính xác nguyên nhân, tình trạng bệnh và đưa ra phác đồ điều trị thích hợp.
- Hỏi tiền sử bệnh, triệu chứng và khám lâm sàng
- Yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm chẩn đoán như: Nội soi dạ dày, xét nghiệm máu, xét nghiệm phân, xét nghiệm nước tiểu…
Điều trị đau dạ dày
Hiện nay điều trị dạ dày có rất nhiều phương pháp khác nhau như chữa bằng thuốc tân dược, thuốc nam, đông y, vật lý trị liệu, phẫu thuật… Bác sĩ chuyên khoa điều trị sẽ dựa vào nguyên nhân và kết quả thăm khám mà tư vấn biện pháp phù hợp.
- Thông thường, ở giai đoạn cấp tính, người bệnh sẽ được bác sĩ kê đơn thuốc. Sau một thời gian ngắn, các cơn đau nhức sẽ biến mất mà không ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Bên cạnh đó, một số bài thuốc dân gian cũng sẽ hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh nhanh khỏi hơn.
- Khi bệnh ở giai đoạn mãn tính, người bệnh ngoài sử dụng thuốc tân dược còn có thể kết hợp các bài tập, vật lý trị liệu để hỗ trợ bệnh nhanh khỏi hơn.
Ngoài ra, để quá trình chữa trị và phòng ngừa tái phát, người bệnh cần áp dụng chế độ ăn uống, sinh hoạt và tập luyện khoa học.
- Nên bổ sung nhiều loại rau xanh, hoa quả, đồ ăn tốt cho dạ dày. Tránh ăn các loại đồ ăn quá cứng, cay nóng, có tính axit…
- Hạn chế uống bia rượu, cà phê, đồ uống có cồn, có gas, có chứa chất kích thích
- Không thức khuya, cần giữ tinh thần thoải mái, tránh bị stress, áp lực
- Luyện tập thể dục thể thao đều đặn, vừa sức
Những thông tin về đau dạ dày trên mong rằng hữu ích, giúp mỗi người hiểu hơn về căn bệnh tiêu hóa phổ biến này. Từ đó, có biện pháp phòng ngừa và kiểm soát được tình trạng bệnh tốt hơn, tránh biến chứng nguy hiểm xảy ra.
